|
Rıfat Ilgaz Kimdir? | Türk Yazar
[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
Mehmet Rıfat llgaz (d. Kastamonu/Cide, Şubat 1910 – ö. 7 temmuz 1993, İstanbul). Yazar, şair. Asıl adı Mehmet Rıfat. Eylül 1917’de Cide’de ilkokula başladı. Temmuz 1923’te 13 yaşındayken “Cesur Gemici” kitabını aldı, okudu. Bundan etkilenerek “Rahime Kaptan” romanını yazmaya kalktı. Terme’de ilkokulun altıncı sınıfına başladıktan sonra sıtmaya yakalandı. Üç aylık hastalık süreci geçince bu kez Kastamonu’daki ablasının yanına gitti (1924), orada ortaokulu bitirdi. 16 yaşında 1926 yılında TBMM’nin açtığı İstiklal Marşı yarışmasına bir şiirle katıldı. 17 yaşında Rıza Tevfik’in “Kabr-i Fikret’i Ziyaret” şiirinden etkilenerek yazdığı ilk şiiri “Sevgilimin Mezarında” Kastamonu’da Nazikler gazetesinde 27 temmuz 1927’de yayımlandı. 1930’da Kastamonu Muallim Mektebi’ni bitirdi, altı yıl ilkokul öğretmenliği yaptı. Bu arada 1934’te 14 ay süren askerlik görevini tamamladı, aynı yıl Akçakoca’daki görevine döndü, “Ilgaz” soyadını aldı. Ekim 1938’de Gazi Eğitim Enstitüsü Türkçe Bölümü’nii bitirdi, tüberkülozunun ilerlemesi üzerine de İstanbul’a gitti ve Yakacık Sanatoryumu’na yattı. 1940’ta Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nde okumaya başladı. Burada Hasan Tanrıkut, Salah Birsel, Sabahattin Kudret Aksal’la tanıştı. İlk kitabı olan “Yarenlik”i kendisi yayımladı (1943). İkinci kitabı “Sınıf”, şubat 1944’te Sıkıyönetim kararıyla toplatıldı. Eylül 1948’de “Yaşadıkça” adlı şiir kitabı bakanlar kurulu kararıyla toplatıldı. 1953’te “Devam” adlı şiir kitabını kendi olanaklarıyla yayımladı. Adapazarı, İstanbul ve Boğazlıyan ortaokullarında Türkçe öğretmenliği yaptıktan sonra hayatını gazetecilik, mizah ve oyun yazarlığıyla kazandı. 23 şubat 1956’da İlhan Selçuk’un yönetimindeki Dolmuş mizah gazetesinin yazı kadrosuna katıldı. İlk yazısı 8. sayıda yer alan “Aslan Payı” adlı öyküsüdür. Dolmuş’un yazarları “Vites”, “Dişli” gibi adlarla yazıyorlardı, o da “Stepne” adını aldı. Burada değişik mizah yazıları yayımladı. Hababam Sınıfı yazılarını İlhan Selçuk’un önerisiyle kitaplaştırdı (mayıs 1957). Ama “Rıfat Ilgaz” değil, dergideki “Stepne” imzası kullanıldı. Arkadaşı Süavi’yle birlikte Gar Yayınları’nı kurup Bizim Koğuş’u yayımladı. Bu kitap yüzünden Adapazarı’na sürgüne gönderilecekken 27 Mayıs 1960 devrimiyle bundan kurtuldu. 1965’te Karamürsel’de Hababam Sınıfı’nın tiyatroya uyarlanışını kaleme aldı. Ulvi Uraz Küçük Sahne’de üç ay kapalı gişe oynadı. Bu arada Orhan Günşiray ile Atıf Yılmaz’ın sahibi olduğu Yerli Film Yapımevi, Hababam Sınıfı’mn çekim hakkını satın aldı. Eylül 1968’de Oktay Akbal ile Asya-Afrika Yazarlar Birliği’nin Özbekistan’ın başkenti Taşkent’teki toplantısına davetli olarak katıldı. Aynı ay içinde bu kez Moskova Yazarlar Birliği’nin toplantısına katılıp Konstantin Simenov’dan sonra bir konuşma yaptı. Konuşmasını Türkolog Radi Fiş çevirdikten sonra “Aydın mısın?” şiirini Türkçe okudu. 1974’te Ertem Eğilmez-Umur Bugay’ın ısmarladığı Hababam Sınıfı senaryosunu sansürden geçirdi. Bunun üzerine Hababam Sınıfı adıyla altı film daha yapıldı. 6 aralık 1982’de İstanbul Şan Müzikholü’nde “55. Sanat Yılı ve 70. Yaş Günü” kutlandı. “Yıldız Karayel” romanına Orhan Kemal Roman Armağanı verildi. “Karartma Geceleri” romanı, 1990’da Yusuf Kurçenli tarafından senaryosu yazılıp filme çekildi. Film çeşitli ödüller aldı. Kastamonu Belediyesi 2 Mayıs 1991’de, öğrenciliği sırasında oturduğu Karaağaçlı Sokağı’na “Rıfat Ilgaz Sokak” adını verdi. 19 Kasım 1991’de son şiirini yazdı. 6 Ekim 1993’te Kültür Bakanlığı tarafından Bakırköy Kütüphanesi’ne “Rıfat Ilgaz” adı verildi. Haziran 1993’te Edebiyatçılar Demeği Onur Ödülü’nü Ankara’da bir törenle aldı. 24 Haziran 1993’te Bartın’a geldi. Azim Kitabevi’nde imzaya katıldı. Rahatsızlandı. Otele çekildi. Saat 21.00’de Millet Meclisi’nde söyleşiye çıktı. Bu etkinlikler son imzası ve son söyleşisi oldu. 2 temmuz 1993 Sivas olaylarını akşam öğrendi. Olayları izlemeye başladı. 7 temmuz 1993’te 83 yaşında yaşama gözlerini yumdu. Haydarpaşa Hastanesi “Akciğer embolisi”nden öldüğünü açıkladı. 8 temmuz 2003 günü Zincirlikuyu Mezarlığı’nda toprağa verildi. İlk şiirleri Kastamonu’da Nazikler ve Açıksöz gazetelerinde çıktı (1927). Çığır, Oluş, Yücel, Varlık, Hamle dergilerinde (1937-1942) duygusal şiirler yayımladı. 1940-1950 yıllarında güçlenen toplumcu şiirin ön saftaki temsilcilerinden biri oldu. Rıfat Ilgaz, 1940 kuşağının toplumcu kesiminde yer aldı. Kuşağı içinde yer alan şairlerden farklı bir yaşam çizgisi yanında, farklı bir şiir anlayışı da geliştirdi. Toplam 5 yıl, 5 ay, 25 gün hapis yatması onun hiç kuşku yok ki özgürlük-özgürsüzlükle kurtulamadığı tüberküloz ölüm-hayat konularını öne taşıdı. Rıfat Ilgaz’ın Eserleri Şiir:
|
| Saat: 02:22. |
Powered by vBulletin® Version 3.8.6
Copyright ©2000 - 2025, Jelsoft Enterprises Ltd.
Altyapı bilgilerini okuduğunuz vBulletin yazılımı ForumAdası üzerinde lisanslı kullanılmaktadır.