
Yıl boyunca alçak ve yüksek basınç rüzgarları arasında esen rüzgarlardır. Bu rüzgarlar okyanus akıntılarına yön verir ve yeryüzünün iklimlerinin üzerinde etkili olurlar. Sürekli rüzgarlar üçe ayrılır.
Alize Rüzgarları
30° Kuzey ve 30° Güney enlemlerindeki dinamik yüksek basınç alanlarından, Ekvator’daki termik alçak basınç alanına doğru esen rüzgarlardır.
- DYB alanlarından (30° enlemleri) TAB alanına (Ekvator) doğru eser.
- Kuzey Yarım Küre’de sağa, Güney Yarım Küre’de ise sola sapar.
- Alizeler her iki yarım kürede yıl boyunca doğudan batıya doğru hareket ederler. Bu özelliklerinden dolayı bu rüzgarlara ticaret rüzgarları da denilmiştir.
- Üst alizeler (ters alizeler), Ekvatoral bölgede ısınıp yükselen havanın troposfer ve stratosfer arasında yatay hava akımlarına yakalanması ile oluşurlar. Tropikal bölgelerin 10 km yukarısında alizelerin ters yönünde eser ve 30° enlemlerinde alçalarak çöllerin oluşmasına sebep olur. Sıcak okyanus akıntılarının oluşumuna neden olurlar.
- Tropikal bölgede karaların doğu kıyılarına bol yağış bırakır.
- Alize rüzgarlarına ters yönde esen rüzgarlara ters alizeler denir. Tropikal Kuşak rüzgarlarıdır.
- Sıcak ve kurudurlar. Fakat deniz üzerinden geçerken nem kazanırlar.
- Tropikal kuşaktaki karaların doğu kıyılarına bol yağış bırakırlar. Bu nedenledoğu rüzgarlarıda denir.
30° enlemlerindeki dinamik yüksek basınç alanlarından, 60° enlemlerindeki dinamik alçak basınç alanlarına doğru esen rüzgarlardır.
- DYB alanlarından (30° enlemleri), DAB alanlarına (60° enlemleri) doğru eser.
- Bu rüzgarlar, Dünya’nın günlük hareketinden dolayı Kuzey Yarım Küre’de genellikle güneybatıdan, Güney Yarım Küre’de ise kuzeybatıdan eser.
- Gulf Stream ve Kuroşivo gibi sıcak su akıntılarını beraberinde taşırlar.
- Orta kuşaktaki kıtaların batı kıyılarının bol yağışlı ılıman iklim şartlarına sahip olmasında etkilidir.
- Türkiye yer aldığı matematik konum gereği Batı rüzgarları kuşağındadır.
- Sıcak ve kurudurlar. Ancak, deniz üzerinden geçerken nem kazanırlar.
- Orta kuşaktaki karaların batı kıyılarına bol yağış bırakırlar. Orta kuşak rüzgarlarıdır.
- 60° enlemleri civarında Kutup rüzgarları ile karşılaşarak cephe yağışlarına yol açarlar.
Kutuplardaki termik yüksek basınçlardan, 60° enlemlerindeki dinamik alçak basınç alanlarına doğru esen rüzgarlardır.
- TYB alanlarından (90° enlemleri) DAB alanlarına doğru eser.
- Bu rüzgarlar oldukça soğuk ve kurudur. Bu nedenle etkili oldukları yerlerde sıcaklığı azaltarak kar yağışlarına sebep olurlar.
- Bu rüzgarlar, Dünya’nın günlük hareketinden dolayı Kuzey Yarım Küre’de genellikle kuzeydoğudan, Güney Yarım Küre’de ise güneydoğudan eser.
- Batı rüzgarlarıyla karşılaştıkları yerlerde cephe yağışları oluşur.
- Soğuk okyanus akıntılarının oluşumuna neden olurlar.