ForumAdasi.Com - Orta Çağ'da Önemli Siyasi Güçler

ForumAdasi.Com (https://www.forumadasi.com/)

- Tarih - İnkılap Tarihi (https://www.forumadasi.com/tarih-inkilap-tarihi/)

- - Orta Çağ'da Önemli Siyasi Güçler (https://www.forumadasi.com/tarih-inkilap-tarihi/4355-orta-cagda-onemli-siyasi-gucler.html)

Orta Çağ'da Önemli Siyasi Güçler

[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]

Orta Çağ'da Önemli Siyasi Güçler

1. Sasani Devleti (224–651)

İran’da Part İmparatorluğu’nu yıkan, Bizans ve Akhunlar ile mücadele eden Sasaniler, 651 yılında Müslüman Araplarla yaptıkları mücadeleleri kaybederek yıkılmışlardır.
Sasaniler, kuruldukları coğrafyada Persler ve Partların devlet geleneklerini devam ettirmişler ve merkezî bir yönetim anlayışını benimsemişlerdir.
Sasani kralları “fer” adı verilen bir ilahi güce sahip olduklarını iddia ederek otoritelerini meşrulaştırmaya çalışmışlardır.
Kralların erkek çocukları tecrübe kazanmaları için ülkenin çeşitli eyaletlerine gönderilmiş ve hükümdar olma yeterlilikleri değerlendirmeye tabi tutulmuştur.
Büzürgan adı verilen askerî sınıf, tımar sistemine benzer bir şekilde örgütlenmişlerdir. Krallar da büzürganı hem güçlü tutarak hem de kontrol altına almaya çalışarak otoritelerini kuvvetlendirmeye çalışmışlardır.
Sasaniler; devlet örgütlenmesi, sanat, bilim vb. konularında köklü bir medeniyet oluşturmuşlar ve Arap İslam devletlerinin bu konularda gelişmesine büyük katkı sağlamışlardır.

2. Doğu Roma İmparatorluğu (Bizans) (330–1453)

Roma İmparatorluğu’nda imparator Konstantinos’un 330’da Bizans’ı (İstanbul) başkent seçmesiyle Roma’nın merkezi İstanbul olmuştu.
395 tarihinde ise Roma, doğu ve batı olmak resmen ikiye bölündü ve Doğu Roma, Hristiyanlığın Ortodoks mezhebini benimsedi.
Yunan ve Helen kültürünü yaşatan, Hristiyanlığı resmî din olarak kabul eden Bizans’ta, imparatorun gücünü tanrıdan aldığı katı bir monarşi yönetimi hâkimdi.
Bizans merkez teşkilatı içerisinde imparatora devlet yönetimi konusunda yardım eden senato vardı.
Ülke topraklarını tema adı verilen eyaletlere bölen Bizans, merkezî otoriteyi kuvvetli tutmaya da çalışmıştır.
XI. yüzyılda Türklerin Anadolu’ya hâkim olmaya başlaması ile güç kaybeden Bizans, 1453 tarihinde Osmanlı Devleti tarafından yıkılmıştır.

3. Vizigot Krallığı (419–715)

Cermen kavimlerinden biri olan Gotlar, Vizigot ve Ostrogot olmak üzere iki ana kola ayrılmaktadır.
Vizigotlar, Kavimler Göçü ve Hunların baskısıyla Doğu Avrupa’ya gelmiş, Roma ordularını mağlup ederek Roma şehrini de işgal etmişlerdir.
419 yılında İspanya’ya hâkim olan ve ortalama 200 yıllık bir zaman dilimi içerisinde İspanya’da güçlü bir krallık kuran Vizigotlar, bu süreçte çok farklı hanedanlar tarafından yönetilmiştir.
Belirli bir veraset anlayışının olmadığı Vizigotlarda, güçlü olan yerel yönetimler arasında iktidar el değiştirmiştir.
711 tarihinde Tarık Bin Ziyad komutasındaki Emevi orduları ile yaptıkları Kadiks Savaşı’nı kaybederek Franklara sığınmışlardır.

4. Frank Krallığı (481–843)

Kavimler Göçü’nden sonra Avrupa’ya gelen Germen kavimlerinden biri olan Franklar, Roma İmparatorluğu ile yaptığı mücadeleler ile bu imparatorluğun yıkılmasında önemli bir pay sahibi olmuşlardır.
Avrupa’ya gelen barbar kavimleri içerisinde en etkililerinden biri olan Franklar, Orta Avrupa’da güçlü bir krallık kurarak Fransa’nın temellerini atmıştır.
Merovenjler ve Karolenj hanedanları tarafından yönetilmişler, Roma devlet kültürünü ve Hristiyanlığı benimsemişler, kral Charlemagne (Şarlman) Dönemi’nde de en parlak devirlerini yaşamışlardır.
Franklar 732 tarihinde Emevilerle Puvatya Savaşı’nı yaparak Müslümanların Avrupa içlerine ilerlemesine engel olmuşlardır.

5. Moğol (Cengiz Han) İmparatorluğu (1196-1259)

X. yüzyıldan itibaren Orta Asya’daki Türk devletlerinin güçlerini kaybetmesi ile ortaya çıkan otorite boşluğunu Moğollar doldurmuştur.
Cengiz Han’ın bütün Moğol kabilelerini birleştirmesi ve 1206 tarihindeki kurultayda büyük şamanın Cengiz Han’ın Gök Tanrı tarafından seçildiğini söylemesi ile Cengiz Han, hükümdarlığını meşrulaştırmıştır.
Şamanizm inancı benimseyen, Asya’dan Avrupa’ya kadar topraklarını genişleten Moğolların ele geçirdiği topraklarda özellikle Orta Asya’da sistemli bir katliam politikası izlemesi, Türklerin Anadolu’ya göç etmesinde etkili olmuştur.
Cengiz Han’ın ölümünden sonra onun ardılları İlhanlı, Çağatay, Altın Orda ve Kubilay isimleri altında çeşitli devletler kurmuşlardır.

Yanıt: Orta Çağ'da Önemli Siyasi Güçler

Roma İmparatorluğu
Roma İmparatorluğu’nun lideri Augustus’tur. August tarafından M.Ö. 1. yüzyılda kurulmuştur. Uzun yıllar boyunca Akdeniz kıyılarında hüküm süren Roma İmparatorluğu, 375 yılı itibari ile meydana gelen karışıklıklar sebebi ile 395 yılında Doğu Roma ve Batı Roma olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Batı ve Doğu olmak üzere ikiye ayrılan Roma İmparatorluğu’nun Batı’da kalan kısmı diğer ismi ile Batı Roma İmparatorluğu Cermen kavimlerinin saldırıları sonucunda belli sorunlar yaşamıştır ve zaman içerisinde yıkılmıştır. Doğu Roma İmparatorluğu’nun bir diğer ismi ise Bizans İmparatorluğu’dur. Bizans İmparatorluğu, 1453 yılında Osmanlı Devleti’nin padişahı olan Fatih Sultan Mehmet (II. Mehmet) tarafından fethedilmiştir.

Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu
Bizans İmparatorluğu, Doğu Roma İmparatorluğu olarak da bilinmektedir. Bizans İmparatorluğu’nun başkenti Konstantinopolis’tir. Konstantinapolis’in günümüzdeki adı İstanbul’dur. İstanbul, Osmanlı da dahil olmak üzere çok fazla devletin başkentliğini yapmıştır. Bizans İmparatorluğu devamlılığını sürdürdüğü zamanlarda Avrupa devletlerinin arasındaki ekonomik, askeri ve sosyal yönden en gelişmiş devletti. Bizans İmparatorluğunun tahtına geçen imparatorlardan biri olan I. Theodosius (taht: 379–395) Hristiyanlık dinini devletin dini olarak belirlemiş ve Bizans İmparatorluğu’nun vatandaşı olan her bireyin Hristiyan olması gerektiği kuralını koymuştur. Yürürlüğe giren bu kanun ile birlikte diğer dinler yasaklanmış ve herkesten Hristiyan olması beklenmiştir.

Bizans İmparatorluğu, I. Justinianus zamanında en fazla bölgeye yayılmış ve çok fazla toprağa sahip olmuştur. 602-628 yılları arasında gerçekleşen Sasani Devleti ve Bizans İmparatorluğu arasındaki savaş sebebi ile Bizans İmparatorluğu çok büyük kaynak sıkıntıları çekmeye başlamıştı. 7. yüzyılda İslam dinin yayılma sürecinde çok büyük toprak kayıpları ile karşı karşıya kaldı. Bizans İmparatorluğu bir kaç yıl içinde İmparatorluğun en zengin ve verimli şehirleri olan Mısır ve Suriye’yi Araplara kaybetti.

Sasani İmparatorluğu
Sasani İmparatorluğu, Sasaniler olarak da bilinmektedir. İmparatorluğun sınırları bu günkü isimleri ile İran, Irak, Azerbeycan, Ermenistan, Afganistan, Türkiye’nin doğu bölgesi, Pakistan ve Kafkaslar’ı kaplamaktaydı.Bir zamanlar Sasani İmparatorluğunun hükümdarı olan II. Hüsrev’in tahtta kaldığı zamanlarda Mısır, Ürdün, Filistin ve Lübnan Sasani Devletine katılmıştır. Sasaniler İmparatorluklarını İranlıların devleti olarak adlandırmaktaydılar.

Sasani Dönemi, Geç İlk Çağ’ı kapsayarak İranlıların en gelişmiş ve en etkin oldukları dönemlerden biri olarak kabul edilir. Sasani Devleti İran’ın Müslümanlar tarafından fethedilmesinden ve İslamlaştırılmasından önceki son büyük devlet olmuştur. Sasani Devleti’nin kültürel yapısı bir çok devleti etkilemiştir Batı Avrupa, Çin ve Hindistan bu devletlere örnektir. Sasani devletinin son hükümdarı Şehinşah krallar kralı olarak bilinmektedir. Şehinşah’ın İlk İslam devleti ile girdiği 14 yıl süren savaşın ardından Sasani İmparatorluğu çöküş çağına girmiş ve zaman içinde de yıkılmıştır.

Moğol İmparatorluğu
Günümüzde de çoğu insanın Moğollar olarak bildiği Moğol İmparatorluğu 1206 ve 1294 yılları arasında Orta Asya’da kurulmuş olan bir İmparatorluktur. Moğol İmparatorluğu Cengiz Han’ın idaresine boyun eğmiş Türk ve Moğol boylarının birleşiminden oluşuyordu. Moğol İmparatorluğu Cengiz Han tarafından kurulmuştur. Moğol İmparatorluğu kısa zamanda çok fazla toprağın sahibi olmuştur öyle ki Moğol İmparatorluğu dünyanın %22’sine sahip olmuştur ve tarihin en büyük bitişik sınırlarına sahip devleti olmuştur. Moğol İmparatorluğu’nun en gelişmiş ve en fazla toprağa sahip olduğu dönemde 100 milyondan fazla insan Moğol İmparatorluğu’nun vatandaşı kabul ediliyordu. Cengiz Han’ın ölümünün ardından Cengiz Han’ın oğlu olan Ögeday devlete liderlik etmiştir. Moğol İmparatorluğunun ilk yenilgisi 1260 yılında Memluklar ile Moğol İmparatorluğu arasında meydana gelen savaştır. 1294 yılında devletin lideri olan Kubilay’da vefat edince imparatorluk bölündü.