
Tanzimat Fermanı’nın neden ilan edildiğini maddeler halinde açıklamak gerekirse;
- Ferman, adaletin sağlanması ve herkesin hukuk önünde eşitliğini temin etmeyi amaçlamaktadır. Hukuki düzenlemelerin ve yargının bağımsızlığının güçlendirilmesi hedeflenmiştir.
- Ferman, tüm vatandaşların din, mezhep, etnik köken veya diğer ayrımcılık unsurlarına bakılmaksızın eşit haklara sahip olması gerektiğini vurgular. İnsanların düşünce, ifade ve inanç özgürlüğüne saygı duyulması hedeflenmiştir.
- Ferman, mülkiyet haklarını güvence altına almayı amaçlamaktadır. Her bireyin mülkiyetini koruma ve kullanma hakkına sahip olduğu belirtilmiştir.
- Tanzimat Fermanı, yargı sisteminin modernleştirilmesini hedefler. Yargının bağımsızlığını artırarak, adil yargılamayı sağlamayı amaçlamaktadır.
- Osmanlı ordusunun modernleştirilmesi ve etkin bir idari yapı oluşturulması için adımlar atılması öngörülmüştür. Bu, merkeziyetçilik ilkesine dayalı bir idari sistemin benimsenmesini ve orduyu modernleştirme çabalarını içermektedir.
forumadasi.com
Fermanın girişinde, Kur’an-ı Kerim’de buyrulan hükümler ve şeriat kurallarınca yönetilmesi ile Osmanlı Devleti’nin geliştiğinden, lakin son yaşanan sıkıntılarla bu kurallardan sapıldığı sebebiyle yeni hükümler getirilmesi gerektiğine karar verildiğinden bahsedilmektedir. Burada bahsedilen sıkıntılar, devletin eskisi kadar güçlü olmamasından kaynaklanmaktadır. Fransız İhtilali ve Sanayi Devrimi ile, ülkede bulunan Sırplar ve Yunanlar gibi azınlıklar ayaklanmalarla bağımsızlık arayışında ve yüksek kesimlerden devlet adamları devletin kendisiyle kafa tutabilir hale gelmiştir. Ülkenin her yerine işlemiş olan geride kalmışlığın tek bir adam tarafından değiştirilmesi olanaksız olduğundan Sultan I. Abdülmecid, böyle bir fermanla batı ülkelerinin isteklerinin bir kısmını gerçekleştirerek elinde kalan güç ve toprağı muhafaza etme çabası göstermiştir. Ne var ki on yedi sene sonra ilan edilen Islahat fermanının varlığı, bu muhafaza etme çabasında ne kadar başarılı olduğunu sorgulatır niteliktedir.