
Diğer İsimleri : Utruç, Cutrus medica
Botanik Bilgi : Turunçgillerden; yaprakları mavimsi pembe bir ağaçtır. Turunçgiller içinde soğuğa en dayanıklı olan bitkisidir. Ağaç kavunu yavaş büyüyen bir ağaçtır. 3 yaşına geldiğinde meyve vermeye başlar. Ağaç kavununun en ağır turunçgil türüdür, meyvesinin 1-1.5 kilo, bazen 4.5 kiloya kadar çıkar. Meyvesinin boyu eninden büyük genelde 12-15 cm arasındadır. Meyveler kaba dokulu, gevşek yapılı ve usaresi azdır. Kabuğu kalın, sert ve kokuludur. Dış kabuğu üzerinde pürüz ve çıkıntılar bulunur. Meyveler olgunlaştığında ağaç üzerinde kalmazlar, süratle dökülürler.
Yetiştirildiği Yerler : Güney Avrupa, Hindistan’da yetiştirilir. Ülkemizde ise Akdeniz, Ege ve Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yetişir.
Toplanması-Saklanması : Yaprakları, çiçekleri, meyvesi kullanıldığı için farklı dönemlerde toplanılır ve saklanılır. Yaprakları ağaç çiçek açmadan önce toplanılır. Meyvesi olgunlaşınca toplanıp kullanılır ya da kurutularak kullanılabilir.
Bilinen Bileşimi : Hesperidin isimli bir glikozit içermekte ve bu madde P vitamini etkisini gösterir.
Faydaları :
• Yememek şartıyla kabukları çiğnenirse ağız kokusunu giderir, diş etlerine faydası olur.
• Safrayı yok eder, safradan kaynaklanan kusmayı önler.
• Kabızlığı giderir, mide ve ciğerlerin hararetini keser.
• Mide ve kalbi kuvvetlendirir, kalp çarpıntısını giderir.
• Sıtmaya iyi gelir.
• Ağaç kavununu veya yaprağını koklamak baş ağrısını geçirir, ferahlatır.
• Kurutulmuş meyveler güveleri kaçırmak için elbise arasına konulmaktadır.
• Kaynatılmış suyunun buharı eve güzel bir koku verir, ferahlık sağlar.