HIV ile Savaşan Mutasyon Karadeniz’de Ortaya Çıkmış
HIV virüsü. C: Pixabay3.000’den fazla genomun incelendiği bir çalışma, HIV’e karşı direnç sağlayan bir gen mutasyonunun kökenini, MÖ 7.000 civarında Karadeniz yakınlarında yaşamış bir kişiye kadar izledi.
HIV enfeksiyonuna karşı koruma sağlayan bir gen varyantı, Taş Devri ile Viking Çağı arasında yaşamış insanlarda ortaya çıkmış olabilir. Binlerce genom üzerinde yapılan yeni bir çalışma bu sonucu ortaya koyuyor.
Yeni çalışmada, araştırma ekibi, 1000 Genom Projesi kapsamında örneklenen modern insanlara ait 2.504 genomda bu mutasyonu tespit etti. Ardından, yaklaşık MÖ 8.000’den MS 1.000 yılına (erken Mezolitik dönemden Viking Çağı’na) kadar uzanan Avrasya’nın farklı bölgelerinden elde edilen 934 antik genomu analiz edebilecek bir model oluşturdular.
Genetik dedektiflik çalışmaları, bu mutasyonu ilk taşıyan bireyin MÖ 7.000 civarında, erken çiftçilerin Batı Asya üzerinden Avrupa’ya ulaştığı dönemde Karadeniz yakınlarında yaşadığını ortaya koydu. Araştırmacılar ayrıca, bu mutasyonun sıklığının 8.000 ila 2.000 yıl önce hızla arttığını, yani Avrasya bozkırlarından yayılan topluluklar için büyük bir avantaj sunduğunu belirledi.
Bu bulgular, mutasyonun daha yakın geçmişte ortaya çıktığını öne süren önceki varsayımları çürütüyor. Örneğin, mutasyon sıklığındaki artışın ne Orta Çağ veba salgınları ne de Viking keşifleri ile ilgili olmadığı anlaşılıyor.
CCR5 proteini, HIV tarafından saldırıya uğramadığı zamanlarda, bağışıklık hücrelerinin “kemokin” adı verilen sinyallere nasıl tepki verdiğini düzenlemeye yardımcı oluyor ve bu da hücrelerin iltihap bölgelerine yönelmesini sağlıyor.
Araştırmacılar, bu özel CCR5 varyantını taşıyan insanların hayatta kalma açısından bir avantaja sahip olabileceğini söylüyor. “Bu mutasyonu taşıyan insanlar daha iyi hayatta kalıyordu, muhtemelen bağışıklık sistemini baskıladığı için” diyor çalışmanın diğer yazarı ve Kopenhag Üniversitesi’nde doktora sonrası araştırmacı olan Leonardo Cobuccio.
Cobuccio, “İnsanlar avcı-toplayıcılıktan yerleşik tarımsal topluluklara geçtikçe, bulaşıcı hastalık baskısı arttı ve daha dengeli bir bağışıklık sistemi avantajlı hale geldi” diyor. Elbette bu yalnızca bir hipotez; bu varyantın artmasına neden olan kesin çevresel baskılar henüz net olarak bilinmiyor.
Arkeofili
Hybrid şeklinde göster
