
Cüneyt Arkın veya gerçek adıyla Fahrettin Cüreklibatır (8 Eylül 1937 - 28 Haziran 2022), Türk sinema oyuncusu, senarist, yapımcı, yönetmen ve doktor.
Erken Yaşamı
Eskişehir'in Karaçay köyünde doğdu. Babası Türk Kurtuluş Savaşı'na katılmış Hacı Yakup Cüreklibatır'dır.
Cüreklibatır soyadı
Soyadı birleşik bir kelimedir. C/Y dönüşümüyle Cürekli > Yürekli ve ikinci olarak Batur/Batır (bahadır, yiğit) sözcüklerinin birleşmesinden oluşmaktadır. İlk kelime mecazi anlamıyla dikkate alındığında "korkusuz yiğit" manasına sahiptir. Ses dönüşümleri, memleketi olan Eskişehir'deki Kırım-Tatar kökenli toplulukların dillerinden kaynaklanmaktadır.
Öğrenim
Lise öğrenimini Eskişehir Atatürk Lisesinde gördü. Buradaki sınıf arkadaşlarından birisi Yılmaz Büyükerşen'di. 1961 yılında İstanbul Tıp Fakültesinden mezun oldu.
Sinema kariyeri
Memleketi Eskişehir'de, yedek subay olarak askerliğini yaparken, Göksel Arsoy'un başrol oynadığı Şafak Bekçileri (1963) filminin çekimleri sırasında yönetmen Halit Refiğ'in dikkatini çekti. Askerliğini bitirdikten sonra Adana ve civarında doktorluk yaptı. 1963 yılında Artist dergisinin yarışmasında birinci oldu. Bir süre iş arayan Cüneyt Arkın, 1963'te Halit Refiğ'in teklifiyle sinema oyunculuğuna başladı ve 2 yıl içinde en az 30 film çevirdi.
1964 yılında oynadığı Gurbet Kuşları filminin finalindeki kavga sahnesi, Arkın'ın kariyerinde bir kırılma noktası oldu. Bir süre daha duygusal-romantik jön karakterlerini canlandırdıktan sonra yine Halit Refiğ'in önerisiyle aksiyon filmlerine yöneldi. Bu dönemde İstanbul'a gelen Medrano Sirki'nde altı ay süreyle akrobasi eğitimi aldı. Burada öğrendiklerini Malkoçoğlu ve Battalgazi serilerinde beyaz perdeye aktararak Türk sinemasına daha önce hiç örneği olmayan bir tarz getirdi. Kısa sürede avantür filmlerin en aranan oyuncusu hâline geldi. Romantik filmlerle başladığı sinema yaşantısını hareketli filmlerle sürdürse de birçok farklı türde karaktere can verdi. Kariyeri boyunca westernden komediye, macera filmlerinden toplumsal filmlere kadar değişik türde filmler çekti. Özellikle Maden (1978) ve Vatandaş Rıza (1979) filmleri, Cüneyt Arkın'ın kariyerinde özel bir yer kaplar.
12 Mart dönemi sırasında, 4. Altın Koza Film Festivali'nde (1972) jürinin ilk oylamasında Yılmaz Güney'i Baba filmindeki rolüyle en iyi erkek oyuncu seçilmesine rağmen daha sonra siyasi baskılarla Yılmaz Güney'in yerine, ilk oylamada Yaralı Kurt filmindeki performansıyla ikinci olan Cüneyt Arkın'ı en iyi erkek oyuncu seçti. Bu karara tepki gösteren Arkın ödülü reddetti.
Cüneyt Arkın sinemasına ayrı bir renk getiren, yönetmenliğini Çetin İnanç'ın yaptığı 1982 tarihli Dünyayı Kurtaran Adam zamanla bir kült film hâline geldi. 1980'li yıllarda Ölüm Savaşçısı, Kavga, Sürgündeki Adam ve İki Başlı Dev gibi aksiyon filmlerinden sonra, 1990'lı yıllarda da polisiye dizilere yöneldi.
Cüneyt Arkın, binicilik ve karatede uzman sporcu unvanına sahiptir. Oyunculuğun yanı sıra televizyon izlenceleri sunmuş ve kısa bir süre gazetelerde sağlıkla ilgili köşe yazarlığı da yapmıştır. 2009 yılında omurgasındaki sinir sıkışmasından dolayı yaklaşık üç ay hastanede tedavi gördü.
Özel hayatı
Cüneyt Arkın ilk evliliğini 1964 yılında kendisi gibi doktor olan sınıf arkadaşı Güler Mocan ile yaptı. 1966 yılında kızları Filiz doğdu. Cüreklibatır'ın yeni gelişen sinema oyuncusu kariyeri nedeniyle evlilik uzun sürmedi.
1968 yılında Cüneyt Arkın olarak sahne adını aldı ve bir çini fabrikası sahibi olan varlıklı bir ailenin kızı Betül Işıl ile tanıştı. İsviçre'de bir üniversite mezunu olan Işıl, o sırada uçuş görevlisi olarak çalışıyordu. Cüneyt Arkın, 1968 yılında boşandıktan bir yıl sonra, 1969'da Betül (Işıl) Cüreklibatır ile nişanlandı, 1970'te evlendiler ve 1971'de boşandılar. Kısa süre sonra yeniden evlendiler ve bu evlilikten de Kaan ve Murat adlarında iki çocuğu oldu. Kızı bir şirkette genel müdürlük yapan Arkın'ın oğullarından Murat da dizilerde oyunculuk yapmaktadır. Bir dönem alkolizm tedavisi görmüş olan Arkın, alkol, uyuşturucu ve gençliğin sorunları konulu sayısız konferans vermiş, bunlarla ilgili teşekkür beratları ve onur ödülleri almıştır. Cüneyt Arkın, 28 Haziran 2022 tarihinde hayatını kaybetmiştir.
Siyasi yaşamı
Türk milliyetçisi kimliğiyle bilinen Cüneyt Arkın 2002 Genel Seçimlerinde Anavatan Partisi'nden Eskişehir milletvekili adayı olması için Mesut Yılmaz tarafından teklif götürüldü. 20 Ekim 1991 Genel Seçimlerinde Anavatan Partisi'nden Eskişehir'de 4. sıradan milletvekili adayı olmuş ancak seçilememiştir. Sonraki yıllarda ise İşçi Partisi adına düzenlenen ve bir grup bilim adamı, aydın ve sanatçının katıldığı İşçi Partisi Hükümeti’nde Göreve Hazırız kampanyasına katılarak, yeniden siyaset sahnesinde adını duyurdu.
Yönetmeni Olduğu Film ve Diziler
- Oğulcan (Sinema Filmi 1990)
- Şafak Sökerken (Sinema Filmi 1988)
- Küçük Dostum (Sinema Filmi 1988)
- Bombacı (Sinema Filmi 1988)
- Şeytanın Oğulları (Sinema Filmi 1987)
- Tanık (Sinema Filmi 1987)
- Sürgündeki Adam (Sinema Filmi 1987)
- Son Kahramanlar (Sinema Filmi 1987)
- Sevdam Benim (Sinema Filmi 1987)
- Dökülen Yapraklar (Video 1987)
- Cehennem Ateşi (Sinema Filmi 1987)
- Bitmeyen Adam (Sinema Filmi 1987)
- Asılacak Adam (Sinema Filmi 1987)
- Ölümsüz Aşk (Sinema Filmi 1986)
- Ölüm Avcısı (Video 1986)
- Yalnız Adam (Sinema Filmi 1986)
- Veda (Sinema Filmi 1986)
- Sokakların Kanunu (Sinema Filmi 1986)
- Sokak Kavgacısı (Sinema Filmi 1986)
- Silah Arkadaşları (Sinema Filmi 1986)
- Kral Affetmez (Sinema Filmi 1986)
- Kavga (Sinema Filmi 1986)
- Gırgır Hafiye (Sinema Filmi 1986)
- Babasının Oğlu (Sinema Filmi 1986)
- Mahkum (Sinema Filmi 1985)
- Kaçış (Sinema Filmi 1985)
- Kaplanlar (Sinema Filmi 1985)
- Kanun Adamı (Sinema Filmi 1985)
- Ateş Çemberi (Video 1985)
- Ölüm Savaşçısı (Sinema Filmi 1984)
- Bir Kaç Güzel Gün İçin (Sinema Filmi 1984)
- Önce Hayaller Ölür (Sinema Filmi 1981)
- Rüzgar (Sinema Filmi 1980)
- Kartal Murat (Sinema Filmi 1980)
- Üç Tatlı Bela / Öldüren Örümcek (Sinema Filmi 1979)
- Üç Sevgilim (Sinema Filmi 1979)
- Vatandaş Rıza (Sinema Filmi 1979)
- Küskün Çiçek (Sinema Filmi 1979)
- Kanun Gücü (Sinema Filmi 1979)
- Ölüm Görevi (Sinema Filmi 1978)
- Görünmeyen Düşman (Sinema Filmi 1978)
- Baba Kartal (Sinema Filmi 1978)
- Sevgili Oğlum (Sinema Filmi 1977)
- Tek Başına (Sinema Filmi 1976)
- Deli Şahin (Sinema Filmi 1976)
- Merhamet (TV Dizisi 1993)
- Oğulcan (Sinema Filmi 1990)
- Eski Silah (Sinema Filmi 1989)
- Doktorlar (TV Dizisi 1989)
- Şafak Sökerken (Sinema Filmi 1988)
- Bombacı (Sinema Filmi 1988)
- Şeytanın Oğulları (Sinema Filmi 1987)
- İnsan Avcıları (Sinema Filmi 1987)
- Tanık (Sinema Filmi 1987)
- Sürgündeki Adam (Sinema Filmi 1987)
- Son Kahramanlar (Sinema Filmi 1987)
- Sevdam Benim (Sinema Filmi 1987)
- Dökülen Yapraklar (Video 1987)
- Bitmeyen Adam (Sinema Filmi 1987)
- Asılacak Adam (Sinema Filmi 1987)
- Ölüm Avcısı (Video 1986)
- Yalnız Adam (Sinema Filmi 1986)
- Veda (Sinema Filmi 1986)
- Sokakların Kanunu (Sinema Filmi 1986)
- Sokak Kavgacısı (Sinema Filmi1986)
- Silah Arkadaşları (Sinema Filmi1986)
- Kavga (Sinema Filmi 1986)
- Son Darbe (Sinema Filmi 1985)
- Kaçış (Sinema Filmi 1985)
- Kaplanlar (Sinema Filmi 1985)
- Ateş Çemberi (Video 1985)
- Ölüm Savaşçısı (Sinema Filmi 1984)
- Kartal Bey (Sinema Filmi 1984)
- İntikam Benim (Sinema Filmi 1983)
- Çöl (Sinema Filmi 1983)
- Vahşi Kan (Sinema Filmi 1983)
- Ölümsüz (Sinema Filmi 1982)
- Son Savaşçı (Sinema Filmi 1982)
- Gırgır Ali (Sinema Filmi 1982)
- Dünyayı Kurtaran Adam (Sinema Filmi 1982)
- Dört Yanım Cehennem (Sinema Filmi 1982)
- Önce Hayaller Ölür (Sinema Filmi 1981)
- Kanun Gücü (Sinema Filmi 1979)
- Doktorlar (TV Dizisi 1989)
- Silah Arkadaşları (Sinema Filmi 1986)
- Ölüm Savaşçısı (Sinema Filmi 1984)
- İntikam Benim (Sinema Filmi 1983)
- Son Savaşçı (Sinema Filmi 1982)
- Önce Hayaller Ölür (Sinema Filmi 1981)
- Kartal Murat (Sinema Filmi 1980)
- Üç Sevgilim (Sinema Filmi 1979)
- Vatandaş Rıza (Sinema Filmi 1979)
- Küskün Çiçek (Sinema Filmi 1979)
- Kuruluş Osman (Aksaçlı, TV Dizisi 2019-2020)
- Hakan: Muhafiz (Sadık Olanlar`dan, TV Dizisi 2019)
- Panzehir (Kara Cemal, Sinema Filmi 2014)
- Gulyabani (Şahin Bey, Sinema Filmi 2014)
- Harem (Kare Murat'ın Babası Cüneyt, TV Dizisi 2012)
- Çılgın Dersane Kampta (Hadi, Sinema Filmi 2008)
- Kırmızı Işık (Ekrem, TV Dizisi 2008)
- Afacanlar Sınıfı (Fahri Hoca, Sinema Filmi 2008)
- Çılgın Dersane (Dersane Sahibi Hadi, Sinema Filmi 2007)
- Natuk Baytan Belgeseli (Kendisi, Sinema Filmi 2007)
- Hicran Sokağı (Bekir, Sinema Filmi 2007)
- Fantastiğin Sineması (Kendisi, Sinema Filmi 2006)
Benzer Konular: