Kamu istihdamında gerilerdeyiz
Türkiye'de kamu sektöründe toplam 5,2 milyon kişi çalışıyor. Bunların 3,6 milyonu merkezi yönetim kapsamında istihdam ediliyor. Merkezi yönetimde istihdam edilen kamu çalışanlarının toplam istihdama oranı OECD ülkelerinde ortalama yüzde 18,41 iken Türkiye'de bu oran yüzde 13,03 seviyesinde yer alıyor. Türkiye merkezi yönetim kapsamındaki kamu çalışanlarının toplam istihdama oranı bakımından OECD ülkeleri arasında son sıralarda bulunuyor.
Cumhurbaşkanlığı Strateji Bütçe Başkanlığı (SBB) verilerine göre, mart ayı itibarıyla Türkiye’de kamu sektöründe toplam 5 milyon 244 bin kişi istihdam ediliyor. Bunların 4 milyon 287 bini merkezi yönetim, üniversiteler, özel bütçeli kuruluşlar ve döner sermayeler gibi kamu idarelerinde, 128 bini kamu iktisadi teşekküllerinde (KİT), 828 bini de yerel yönetimlerde çalışıyor. Kamuda istihdam edilenlerin 3 milyon 476 binini kadrolu memurlar, 424 binini sözleşmeli personel, 1 milyon 206 binini sürekli işçiler, 39 binini geçici işçiler, 99 binini de diğer çalışanlar oluşturuyor.
Türkiye’de yine mart ayı itibarıyla 22 milyon 886 bin sigortalı çalışan bulunuyor. Zorunlu BAĞ-KUR tarım sigortalıları ve muhtarlar hariç tutulduğunda işçi, memur ve kendi adına ve bağımsız statüde sigortalı çalışan sayısı 22 milyon 450 bin kişiye ulaşıyor.
Kamuoyunda zaman zaman Türkiye’de kamuda çalışan sayısının yüksek olduğuna yönelik yorum ve eleştiriler yapılıyor. Bu tür tartışmalar aslında sadece Türkiye’ye özgü de değil. Trump’ın ikinci kez başkanlığa seçilmesinden sonra göreve gelen ve kısa süre önce görevi bırakan Elon Musk da Amerika Birleşik Devletleri’ndeki kamu istihdamını tartışmaya açmıştı.
OECD’DE KAMU İSTİHDAMI TOPLAM İSTİHDAMIN YÜZDE 18,41’İ SEVİYESİNDE
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) 2025 yılı Hükümete Genel Bakış Raporunda da üye ülkelerdeki kamu istihdamı ele alındı. Rapora göre, genel hükümet istihdamının toplam istihdam içindeki payı 2019 – 2023 yıllarını kapsayan dönemde sadece 0,3 puan artarak yüzde 18,4 olarak gerçekleşti. Söz konusu dönemde OECD ülkelerinde toplam istihdam yılda yüzde 1,1 artarken, genel devlet istihdamı yüzde 1,6 oranında arttı.
OECD’nin genel hükümet istihdamı verileri Türkiye’de genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ile sosyal güvenlik kurumlarına karşılık geliyor. KİT’ler, yerel yönetimler, döner sermayeler, düzenleyici denetleyici kurumlar ve üniversiteler ile özerk kurumlardaki istihdam genel hükümet istihdamına dahil edilmiyor.
TÜRKİYE 28. SIRADA YER ALIYOR
OECD verileri Türkiye’de kamu istihdamının iddia edildiği gibi yüksek olmadığını gösteriyor. Rapora göre, Türkiye’de 2019 yılında toplam istihdamın yüzde 13,06’sı düzeyinde olan kamu çalışanlarının toplam istihdama oranı 2023 yılında yüzde 13,03 olarak gerçekleşti. 2025 Mart ayı itibarıyla OECD tanımı kapsamındaki kamu çalışanlarının sayısı 3,6 milyon kişiyi buluyor.
Kamu istihdamının en yüksek olduğu ülke yüzde 30,08 ile Norveç olurken bu ülkeyi yüzde 28,15 ile Danimarka, yüzde 25,24 ile Finlandiya izledi. OECD ortalaması yüzde 18,41 olurken, ilk 3’ün dışında kalan Letonya, Estonya, Litvanya, Fransa, Kanada, İrlanda, İsrail, Slovakya ve Macaristan kamu istihdamında OECD ortalamasının üzerinde yer aldı.
Türkiye kamu istihdamının toplam istihdama oranı bakımından OECD üyesi ülkeler arasında 28. sırada bulunuyor. Türkiye’den düşük orana sahip ülkeler Kosta Rika (%12,81), Hollanda (%12,34), Almanya (%11,53), İsviçre (%11,48), Güney Kore %8,60), Şili (%8,46) ve Japonya (%4,94) oldu.
Kamu istihdam oranı OECD üyesi olmayan Hırvatistan’da yüzde 22,78, Romanya’da yüzde 17,36, Bulgaristan’da yüzde 16,75 olarak gerçekleşti.
Elon Musk’ın tartışmaya açtığı ABD’de ise kamu istihdam oranı yüzde 14,56 düzeyinde bulunuyor.
günlük gazeteler
Normal
