İş ve enerji arasındaki ilişki nedir?
Enerjinin iş yapabilme yeteneği vardır. Öyleyse enerji ve iş arasında bir ilişki olmalı. Bir cismin üzerinde iş yaparsanız o cismin enerjisini artırırsınız ya da azaltırsınız. Enerjideki değişim miktarı yapılan işe eşittir. İşi tanımlarken enerji aktarımının bir yoludur demiştik. Bir cismin enerjisini başka bir cisme kuvvet aracılığıyla aktardığınızda, enerji transfer mekanizması iş olur. İş enerjinin aktarımıdır. Bir cisim başka bir cisim üzerinde iş yaparsa enerjisi azalır; iş yaptığı cismin ise enerjisi artar.
forumadasi.com
Örneğin aşağıdaki resimde bir adam bir kaykayın üstündeki kutuyu itiyor, kutunun üstünde iş yapıyor. Adamın enerjisi azalır, kutunun enerjisi artar. Adamın enerjisi kutuya iş aracılığıyla aktarılır.
Yapılan iş ve enerji aktarımının yönü
İş nedir sorusunu yanıtlarken yapılan işin artı ya da eksi olabileceğini görmüştük. Eğer iş artı işaretli olursa cisim enerji kazanır. İş eksi işaretli olursa cisim enerji kaybeder. Aşağıdaki örneklerde bu durum gösteriliyor.
Yapılan iş ve kinetik enerji değişimi
Bir cismin kütle çekim potansiyel enerjisini değiştirmeden üzerinde iş yaparsanız yalnızca kinetik enerjisini değiştirirsiniz.
Örneğin:
- Doğrusal bir yolda bir cisme kuvvet uygulayarak hareket ettirmek
- Yüksekliğini değiştirmeden bir cisim üzerinde iş yapmak
yalnızca cismin kinetik enerjisini değiştirir.
Kinetik enerji iş teoremi denen bu ilkenin matematiksel gösterimi şöyledir:
W = ∆KE = KEson – KEilkSon kinetik enerjiden ilk kinetik enerjiyi çıkardığınızda bulduğunuz değişim miktarıdır, bu da yapılan işe eşittir.
Normal
