30 Ekim 1920 | Kars'ın Düşman İşgalinden Kurtuluş Tarihi
Kars 1828, 1855 ve 1877’de Rus işgaline uğradı. 1878 Berlin Antlaşması sonucunda Rusya’ya bırakıldı. Böylece Osmanlı Devleti, Kafkasya sınırında önemli bir stratejik mevkiye sahip olan şehrini kaybetmiş oldu. Ruslar Kars’ı, merkezi Tiflis olan Zakafkasya genel valiliğine bağlı bir vilâyet durumuna getirdiler. Tiflis-Gümrü demiryolunu Kars’a kadar uzattılar. 3 Mart 1918’de imzalanan Brest-Litovsk Antlaşması ile Kars, Ardahan ve Batum Osmanlı Devleti’ne verildi. Ancak Ruslar geri çekilirken yerlerini Ermeniler’e bıraktıklarından Türk ordusu 23 Nisan 1918’de ileri harekâta geçerek Kars’ı Ermeniler’den aldı.
forumadasi.com
Mondros Mütarekesi imzalandıktan sonra Türk ordusunun 1914 sınırlarına geri çekilmesi hükmü gereği Kars boşaltıldı. Bu esnada Kars’ta bulunan Yâkub Şevki Paşa şehri teslim etmemek için direnmişse de İstanbul’un işgal edilmesine bahane oluşturacağı bildirildiğinden daha fazla karşı koyamamıştı. Kars ve çevresini Ermeni ve Gürcü saldırılarına karşı korumak ve bölgenin haklarını milletlerarası alanda savunmak amacıyla Karslılar tarafından 5 Kasım 1918’de Kars İslâm Şûrası kuruldu. Şûra, 17-18 Ocak 1919’da topladığı kongre ile adını Cenûb-ı Garbî Kafkas Hükûmet-i Muvakkate-i Milliyesi olarak değiştirdi. 12 Nisan 1919’da Kars İngiliz işgaline uğradı. Hükümet dağıtıldığı gibi üyeleri tutuklanarak Malta’ya sürgüne gönderildi. İngilizler Kars’ın denetimini Ermeniler’e bıraktılar. I. Türkiye Büyük Millet Meclisi kurulduktan bir müddet sonra, XV. Kolordu kumandanı Kâzım Karabekir Paşa’yı doğu cephesi kumandanlığına tayin etti. Kâzım Karabekir Paşa 30 Ekim 1920’de Kars’a girdi. Ermeniler’le 3 Aralık 1920’de imzalanan Gümrü Antlaşması ile bölge Ermeni tehdidinden kurtulmuş oldu.
Benzer Konular:
Hybrid şeklinde göster
