Davranışın Oluşum Süreci | Psikolojinin Temel Süreçleri
İnsan hayatındaki gözlenebilen, kaydedilebilen, ölçülebilen bütün etkinliklere davranış denildiğini daha önce belirtmiştik. İşte iç ve dış çevreden gelerek organizmada davranışa sebep olan her türlü durum, enerji değişikliği, olay ya da nesneye uyarıcı, uyarıcılara organizma tarafından verilen karşılığa tepki adı verilir.
Örneğin, müzik uyarıcısının organizmada “tempo tutma” tepkisini, soğuk uyarıcısının “üşüme” tepkisini ortaya çıkarması gibi.
Uyarıcıların geldiği dış çevre denilince akla insanların ve canlıların yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri, karşılıklı olarak etkileşimde bulundukları fiziki (iklim, tabiat şartları gibi); sosyal (aile, iş çevresi gibi); ekonomik ve kültürel ortam (gelir ve eğitim düzeyi gibi) gelmektedir.
Bu çevrelerden gelen ısı, ışık, ses, gürültü gibi fiziki uyarıcılar ile; başkalarının varlığı, ödül miktarı, reklamlar, dini ve kültürel semboller gibi sosyal uyarıcılar bireyin davranışlarını etkiler.
Davranışlar üzerinde dış çevreden gelen uyarıcıların etkisi olduğu kadar, iç çevre olarak ifade edebileceğimiz süreçlerin de organizmanın davranışları üzerinde etkisi vardır.
Bu süreçler şunlardır:
Bilişsel süreçler Algılama, hatırlama, dikkat, soyutlama, hayal etme, bellek gibi
Biyolojik süreçler Cinsiyet, sinir sisteminin ve beynin yapısı, genetik donanım gibi
Duyuşsal süreçler Acı, sevgi, saygı, korku, coşku, kıskançlık gibi
Psikolojik süreçler Güdülenme, içe kapanıklık, heyecan gibi
Normal
