
Çin Entrikaları ve Asya Hun Devletinin Yıkılmasının Nedenleri
Çin Entrikaları ve İpek Yolu Hâkimiyet Mücadelesi
Ki-ok Çin ile ilişkilerini düzenlemek amacıyla Çinli bir prensesle evlendi. Ki- ok Çinli Prenseslerle evlenme geleneğini başlatan ilk hükümdar olmuş, daha sonraki dönemlerde de Çinli prenseslerle yapılan evlilikler devam etmiştir. Bu durum Hun Devleti için kötü sonuçlar doğurmuştur. Bu ajan görevi gören prenseslerin yanında gelen casuslar Hun Devleti aleyhine ülke genelinde propaganda yapmışlar, Hunların diğer Türk boylarıyla aralarının açılmasına neden olmuşlardır.
NOT:Türklerle yakınlık kuran Çinliler, Türkleri ipek ve çeşitli eşyalarla lüks bir yaşama özendirmişler, Çinli Prensesler yoluyla Türk ülkesinden haberdar olmuşlar, böylece devlet yöneticilerini rahata alıştırarak savaşçılık özelliklerini kaybetmelerini sağlamışlardır.Ki-ok’tan sonra başa geçen hükümdarlar döneminde Asya Hun Devleti eski gücünü kaybetmiştir.
İpek Yolu Çin egemenliğine girmiştir. Bu yolun Çin hâkimiyetine girmesi ekonomiyi olumsuz etkilemiştir.
Asya Hunları Çin ile yaptıkları savaşları kaybetmesi sonucunda, ilk önce kuzey ve batı olmak üzere ikiye ayrılmıştır (MÖ 58). Batıda bulunan Hunlar Çin hâkimiyetine girmiştir. Güney Hunları ise tekrar kuzey ve güney olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Bunlardan kuzeyde olanı Siyenpiler, güneyde olanı ise Çinliler yok etmiştir.
Hunların Yıkılmasında Nedenleri
- Taht kavgaları
- İpek yolunun Çin egemenliğine girmesi ve bu durumun ekonomiyi olumsuz etkilemesi
- Çinli prenseslerle yapılan evlilikler sonucu ülkeye giren casusların Hun beylerini ve Türk boylarını birbirine düşürmesi etkili olmuştur.
NOT: Asya Hun Devleti’nin yıkılması ve bazı Türk boylarının batıya göç etmesinden sonra Çin, Orta Asya’nın en güçlü devleti olmuştur.