Preveze Deniz Savaşı Tarihi
16. yüzyılda insanlık tarihinin gelmiş geçmiş en büyük donanması oluşturulmuştur. Bu donanma; Venedik, İspanya, Almanya, Portekiz, Ceneviz, Vatikan, Floransa ve Malta gibi devletlere ait yaklaşık 600 gemiden meydana gelmiştir. Donanmanın başına 16. yüzyıl Avrupası’nın en iyi amirali olarak bilinen Andrea Doria, Almanya İmparatoru Charles Quint tarafından getirilmiştir. Doria’nın başında bulunduğu donanmanın asıl amacı Barbaros Hayrettin Paşa (Hızır Reis) tarafından yönetilen Osmanlı donanmasını tamamen yok etmektir. Bunun nedeni Osmanlı donanmalarının Akdeniz sularında Avrupa Devletleri için çok büyük bir tehdit oluşturmasıydı.
forumadasi.com
Eylül 1538 yılında Haçlı donanmasına ait gemiler saldırı için İon denizinde toplanmaya başladılar. Haçlı donanmalarının toplandığı haberi kısa süre içerisinde İstanbul’da bulunmakta olan divanı hümayuna ve daha sonra Barbaros Hayrettin Paşa’ya ulaştırılmıştır. Andrea Doria, Osmanlı’nın Akdeniz’de bulunan en stratejik ve önemli yeri olan Preveze’ye top ateşi başlatmıştır. Bu top ateşlemesi, Osmanlı donanmasına ait limanda bulunan gemilerden birkaç tanesinin sular altına gömülmesine sebep olmuştur. Bu saldırının üzerine Barbaros Hayrettin Paşa donanma komutanlarından olan Turgut Reis’e 20 parçadan oluşan bir filoyu vererek Turgut Reis’i İon Adaları’nın güneyinde bulunan Zanta Adası açıklarına göndermiştir. Zanta Adaları’na ulaştığı zaman Turgut Reis 40 parçadan oluşan Haçlı donanmasına ait filo görmüş ve düşmanın konumun Barbaros Hayrettin Paşa’ya bildirmiştir. Alınan bu haber ile beraber Osmanlı donanması Ağrı Boğaz’da bulundukları konumdan ayrılıp Mora Adaları kıyılarını takip ederek güney kısımda bulunan Modon üssüne ulaşmıştır.
Osmanlı donanmasının yaklaştığını fark eden Andrea Doria ise Preveze bölgesinde gerçekleştirdiği kuşatmaya son vererek donanmasını kuzeyde yer alan Korfu’ya göndermiştir. Bu olay üzerine Osmanlı donanması, Arta Körfezi’nin kuzeybatı ucunda yer alan girişi dar boğazdan oluşan Preveze deniz üssüne giderek demir atmıştır. Amiral Andrea Doria’ya göre Haçlı donanmasının Osmanlı donanmasından sayı ve malzeme bakımından yaklaşık olarak 3 kat daha güçlü olmasından dolayı Osmanlı donanması Haçlı donanması ile açık denizde bir çatışmaya girmekten çekinecek ve Preveze bölgesinde esir kalacaktı. Fakat Barbaros Hayrettin Paşa 27 Eylül günü diğer amiralleri de topladıktan sonra yaptığı görüşmelerde Osmanlı donanmasının Preveze bölgesinden çıkarak Haçlı donanmasına karşı hücum edilmesi gerektiğini söylemiştir.
Barbaros Hayrettin Paşa’ya göre Osmanlı donanması gemileri hareket kabiliyeti bakımından ve ateş toplarının menzili bakımından düşman tarafının gemilerinden daha üstün bir konumda bulunmaktaydı. 28 Eyül Cumartesi sabahı bütün donanma hazırlanarak daha güneş doğmadan Preveze Boğazı’nı terk etmiş ve güneşin doğmasının ardından Haçlı donanması ve Osmanlı donanması karşılıklı olarak saf tutmuşlardır. Osmanlı donanması yaşanan savaş sırasında üç farklı kanata bölünmüştür. Orta kanatın başında Barbaros Hayrettin Paşa, sol kanadın başında Seydi Ali Reis, sağ kanadın başında ise Salih Reis bulunmuştur. Arka yedek kuvvetlerin başında ise Turgut Reis bulunmaktaydı.
Osmanlı donanması bu sayede kendilerini açık denizde bekleyen Haçlı donanmasına hiç beklemedikleri bir biçimde üç kanattan saldırarak kısa bir süre içerisinde Haçlı donanmasının gemilerinin büyük bir çoğunluğunu Akdeniz sularına gömmüştür. Bu saldırı sonrası Amiral Andrea Doria kayıp sayısını daha da arttırmamak için geri çekilmek zorunda kalmıştır. Amiral Andrea Doria’nın sağlam kalan gemilerinin hepsini toplayarak Arfa Körfezini terk etmesi ile birlikte Barbaros Hayrettin Paşa Osmanlı donanması adına tarihin en büyük deniz zaferi olan Preveze Deniz Savaşıni kazanmış olmuştur.
Ağaç şeklinde
