
Nazım Birimi Nedir?
Şiiri oluşturan mısra kümelerine nazım birimi denir. Mısra, beyit, dörtlük, bent gibi yapı birliklerinin her biri birer nazım birimidir.
Nazım Birimleri
Mısra (Dize)
Ölçülü ve anlamlı, bir satırlık nazım birimidir. Dize, şiir türü metinlerin en küçük nazım birimidir.
Beyit (İkilik)
Aynı ölçüde olan, anlamca bir bütünlük oluşturan ve iki dizeden oluşan nazım birimidir. Beyit birimi
divan şiiri nazım şekillerinde (gazel, kaside, mesnevi vb.) kullanılır.
ÖrnekDörtlük
Süzme çeşmün gelmesün müjgân müjgân üstüne
Vurma zahm-ı sîneme peykân peykân üstüne
Dilde gam var şimdilik lutf eyle gelme ey sürûr
Olamaz bir hânede mihmân mihmân üstüne
Dört mısralık nazım birimidir. İslam öncesi Türk şiirinde, halk şiirinde ve günümüz şiirinde sıkça kullanılan bir nazım birimidir.
ÖrnekBent
Seyyah oldum şu âlemi gezerim
Bir dost bulamadım gün akşam oldu
Kendi efkârımla okur yazarım
Bir dost bulamadım gün akşam oldu
Bir şiir terimi olarak bent, birbirine ölçü ve uyakla bağlanmış ikiden fazla dizeden oluşan mısralar
topluluğudur.
Örnek
Gül hazin, sümbül perişan, bağzarın şevki yok
Derd-nâk olmuş hezâr-ı nağmekârın şevki yok
Ah eder, inler nesim-i bîkararın şevki yok 1. Bent
Başka bir haletle çağlar, cûybârın şevki yok
Geldi amma neyleyim, sensiz baharın şevki yok
Farkı yoktur giryeden rûy-ı çemenden jâlenin
Hûn-ı hasretle dolar câm-ı safâsı lâlenin
Meh bile zücretle âğûşunda ağlar hâlenin 2. Bent
Gönlüme tesîri olmaz âteş-i seyyâlenin
Geldi amma neyleyim, sensiz baharın şevki yok
Yukarıdaki şiir 5 dizelik 2 bentten oluşmaktadır.