kardiyoloji hastalıkları
Hipertansiyon

Hipertansiyon Nedir?
Kalpten pompalanan kan vücutta damar içinde dolaşırken damar çeperlerine basınç uygular. Bu damar duvarı basıncı koldaki damarlardan tansiyon aleti kullanılarak ölçülebilir ve “tansiyon” olarak adlandırılır.
Normal tansiyon değeri çocuk ve erişkinde yaş ile değişmekle birlikte sağlıklı bir erişkinde 140/90 mmHg sınır olarak kabul edilir. Bununla beraber her sağlıklı bireyin normal tansiyon değeri vardır. Tansiyon değeri bu değerlerin üstünde veya altında ise kişi kendini iyi hissetmeyebilir.
Halk arasında 140 mmHg kan basıncı “büyük tansiyon”, 90 mmHg “küçük tansiyon” olarak bilinir. Hipertansiyon, normal değerlerin üzerindeki kan basıncı demektir.
Hipertansiyon Nedenleri Nelerdir?
Hipertansiyon nedenleri kalıtım ve çevresel faktörler olarak sınıflandırılabilir.
En sık nedenler:
Hipertansiyon Belirtileri Nelerdir?
Hipertansiyon Kimlerde Görülür?
Nasıl Tanı Konur?
Fizik muayene sırasında dinlenmiş bir kişide tansiyon değerinin 140/90 mmHg’nin üzerinde olması, tıbbi öyküsü ve ailede hipertansiyon hastalık yükü bulunması hipertansiyon açısından incelemeyi gerektirir.
Ne Zaman Doktora Başvurmalıyım?
devadijital
Hipertansiyon

Hipertansiyon Nedir?
Kalpten pompalanan kan vücutta damar içinde dolaşırken damar çeperlerine basınç uygular. Bu damar duvarı basıncı koldaki damarlardan tansiyon aleti kullanılarak ölçülebilir ve “tansiyon” olarak adlandırılır.
Normal tansiyon değeri çocuk ve erişkinde yaş ile değişmekle birlikte sağlıklı bir erişkinde 140/90 mmHg sınır olarak kabul edilir. Bununla beraber her sağlıklı bireyin normal tansiyon değeri vardır. Tansiyon değeri bu değerlerin üstünde veya altında ise kişi kendini iyi hissetmeyebilir.
Halk arasında 140 mmHg kan basıncı “büyük tansiyon”, 90 mmHg “küçük tansiyon” olarak bilinir. Hipertansiyon, normal değerlerin üzerindeki kan basıncı demektir.
Hipertansiyon Nedenleri Nelerdir?
Hipertansiyon nedenleri kalıtım ve çevresel faktörler olarak sınıflandırılabilir.
En sık nedenler:
- Beslenme alışkanlıkları ile ilgili nedenler: Aşırı tuzlu yemek, yoğun hayvansal yağ ve kırmızı et tüketimi, taze sebze ve meyvenin az tüketilmesi gibi.
- Böbrek hastalıkları: Akut ve kronik böbrek hastalıkları, böbrek tümörleri ve böbrek damar yapılarında darlık gibi.
- Böbrek üstü bezleri ile ilgili hastalıklar: Kortizon ve aldosteron hormonlarının aşırı salgılanmasına yol açan hastalıklar (Cushing, böbrek üstü bezi tümörleri gibi)
- Şeker hastalığı,
- Kan yağlarının yüksek olması (hiperkolesterolemi),
- Aşırı kilolu olmak (obezite),
- Yapısal bozukluklar (kalpten çıkan ana atardamarda darlıklar),
- Hormonal nedenler: Tiroid bezi hastalıkları,
- Gebelik,
- Alkol, sigara ve yasa dışı madde kullanımı,
- Bazı ilaçlar: Doğum kontrol hapları, soğuk algınlığı ilaçlarının sık kullanılması gibi.
Hipertansiyon Belirtileri Nelerdir?
- Kulaklarda çınlama,
- Burun kanaması,
- Baş dönmesi ve/veya baş ağrısı,
- Bulantı ve/veya kusma,
- Kalp atışlarında hızlanma ve düzensizleşme,
- Nefes darlığı,
- Yüzde kızarma,
- Bulanık veya çift görme,
- Bacaklarda şişlik,
- Sık idrara çıkma (bazı hastalarda gece idrara çıkma),
- Yorgunluk ve isteksizlik, en sık görülen belirtilerdir.
Hipertansiyon Kimlerde Görülür?
- Ailesinde, özellikle birinci derece akrabalarında, hipertansiyon öyküsü olan kişilerin yaşamlarının bir döneminde yüksek tansiyon geliştirme riski olduğu bilinmektedir. Bu kişilerin sigara, alkol gibi diğer risk faktörlerinden uzak durması ve düzenli kardiyolojik kontrol yaptırması gerekir.
- Hareketsiz yaşam tarzı hipertansiyon gelişiminde önemli bir çevresel faktördür. Kilo kontrolü ve genel vücut sağlığı için düzenli egzersiz gereklidir. Bu amaçla yapılabilecekler açık hava yürüyüşleri, asansör yerine merdiven kullanmayı tercih etmek gibi olabilir.
- Sağlıksız ve düzensiz beslenme: Günlük çalışma hayatının hızı nedeniyle düzenli ve sağlıklı beslenmeyen kişilerde zamanla kan yağları ve/veya şekerinde yükselme, şişmanlık gibi ek sağlık problemleri gelişir. Bunların hepsi hipertansiyon gelişimi için risk faktörüdür.
- Aşırı stres kortizon hormonu salgısını artırır. Buna bağlı gelişen tansiyon yüksekliğine “esansiyel hipertansiyon” denir. Uyku düzeninin bozulması ve aşırı sinirlilik ile birlikte bir kısır döngü gelişebilir. Bu kişilere, sigara, alkol veya yabancı maddeden uzak durmaları, aşırı yemeden kaçınmaları ve sakinleştirici aktivitelere yönelmeleri önerilir.
- Hipertansiyon görülme sıklığı, ilerleyen yaş ile birlikte artar.
Nasıl Tanı Konur?
Fizik muayene sırasında dinlenmiş bir kişide tansiyon değerinin 140/90 mmHg’nin üzerinde olması, tıbbi öyküsü ve ailede hipertansiyon hastalık yükü bulunması hipertansiyon açısından incelemeyi gerektirir.
- Laboratuvar testleri: Kan testleri ile böbrek fonksiyonları, biyokimya parametreleri incelenir.
- Elektrokardiyografi (EKG) ve gerekliyse Ekokardiyografi (kalp ultrasonu) yapılarak kalbin çalışması ve kalp odacıkları değerlendirilir.
- Düzenli tansiyon ölçümü: Her gün aynı saatte ve kişinin kendi doğal ortamında ölçüm yapılması ve kaydetmesi istenir. Ölçümlerden önce 5 dakika istirahat edilir ve son yarım saatte sigara veya kafeinli içecek içilmemesi gereklidir. Üç günlük tansiyon çizelgesi doktor tarafından incelenir.
- Tüm incelemeler tamamlandıktan sonra hipertansiyon tanısı konur ve olası nedenler açısından ayırıcı tanıya gidilir (örneğin böbrek hastalığı).
Ne Zaman Doktora Başvurmalıyım?
- Tansiyon yüksekliği başlangıçta belirti vermeyen “sessiz” bir hastalıktır. Bu nedenle başka nedenle doktora başvurular sırasındaki tansiyon ölçümlerinde ortaya çıkar veya şüphelenilir.
- Birinci derece akrabalarında hipertansiyon, şeker veya kan yağları yüksekliği olanlar erken yaşta damar sağlığı açısından kardiyolojik takiplere başlamalıdır.
- Hipertansiyon hastaları bacaklarda ödem, burun kanaması, kulak çınlaması ve baş ağrısı gibi belirtiler geliştiğinde tansiyon ölçümü yapmalı veya yaptırmalıdır.
- Hipertansiyon krizleri sıklıkla ilaçlarını düzenli kullanmayan hastalarda görülür. Hastalar arasında yanlış inanışlardan biri “tansiyon ilaçları alışkanlık yapar” düşüncesidir. Bu inançla tansiyon değerleri düzelen hastalar ilaçlarını bırakır ve ani tansiyon yükselmeleri görülür.
devadijital















Ağaç şeklinde