
İlk Çağ’dan itibaren Kral Yolu, İpek Yolu, Kürk Yolu ve Baharat Yolu dünya ticaretinde egemen rol oynamıştır.
Kral Yolu
Ege kıyılarından başlayıp (Efes ve Sard) Mezopotamya’da Ninova ve Sus’a kadar uzanan önemli bir ticaret yoludur. Pers İmparatoru Darius tarafından düzenlenmiş olup Anadolu ve Mezopotamya uygarlıkları arasında köprü vazifesi görmüştür.

Kral Yolu Güzergahı
İpek Yolu
Çin’in “Şian” şehrinden başlar Avrupa’nın bazı kıyılarına kadar uzanır. Turfan, Hotan, Yarkent, Kaşgar üzerinden Semerkant ve Buhara’ya gelir. Hazar Denizi’nin doğusunda iki farklı güzergaha ayrılır.
1. Güzergah: Karadeniz’in kuzeyinden geçer. Yenikent ve İtil üzerinden Kırım’a varır. Kırım üzerinden gemilere yüklenen mallar, Karadeniz ve İstanbul Boğazı üzerinden Akdeniz’e açılır ve Akdeniz limanları ile Avrupa’ya ulaşır. Kırım üzerinden Karadenize’e ulaşan mallar Tuna Nehri aracılığıyla Avrupa’nın içlerine kadar da ulaşabilir.Kürk Yolu
2. Güzergah: Karadeniz’in güneyinden geçer. Merv, Nişabur ve Rey hattıyla İran’dan geçen malların bir kısmı direk devam edip Laskiye ve Antakya üzerinden Akdeniz’e ulaşırken, bir kısmı ise Tebriz üzerinden Anadolu’ya girer.
Don Nehri’nin Azak Denizi’ne döküldüğü yerden başlar. İtil nehrinden geçer. Hazar Denizi’nin kuzeyinden devam eden yol Altay-Sayan Dağları üzerinden Amur Nehri’ne oradan da Çin’e ulaşır. Kürk Yolu ile sincap, sansar, tilki, samur, kunduz, vaşak, gelincik ve geyik gibi tüyleri etkileyici ve yumuşak olan hayvanların deri ve postları taşınmıştır. Taşınan bu ürünlerden dolayı bu yola “Kürk Yolu” adı verilmiştir.
Baharat Yolu
Hindistan’dan başlayıp Avrupa’ya kadar uzanan “Baharat Yolu” Hindistan’dan Avrupa’ya baharat satıldığı için bu isim ile anılır. Baharat Yolu’nda satılan mallar çoğunlukla biber, karanfil, tarçın ve Hindistan cevizidir. Hindistan veya Sri Lanka’dan başlar. Baharatlar gemilerle Umman Denizi’ne açılır. Yol bu noktada 3 güzergaha ayrılır.
1. Güzergah: Umman Denizi üzerinde Aden Körfezi ve Babül Mendep Boğazı’nı geçerek Kızıldeniz’e ulaşan gemiler, mallarını Mısır’da karaya çıkartır ve kervanlar aracılığıyla mallarını Akdeniz kıyısına getirir. Buradan Dimyat veya İskenderiye limanından gemilere yüklenerek Akdeniz üzerinden Güney Avrupa limanlarına ulaşır.
2. Güzergah: Umman Denizi ile Hürmüz Boğazı’nı geçen gemiler Basra Körfezi’nden malları kıyıya çıkarırlar. Buradan Basra, Bağdat ve Şam üzerinden kervanlar ile “Fenike” bölgesine ulaşan mallar, Akdeniz’de tekrar gemilere yüklenerek Güney Avrupa limanlarına ulaştırılır.
3. Güzergah: Umman Denizi üzerinden mallar Yemen’e çıkarılır, kervanlar ile Taif, Mekke üzerinden Hicaz’ı geçerek Şam’ ulaştırılır. Oradan da Akdeniz kıyılarından gemilere yüklenerek Avrupa’ya ulaştırılır.

İlk ve Orta Çağ Ticaret Yolları Güzergahı