
URARTULAR (M.Ö. 900 – M.Ö. 600)
Anadolu uygarlıklarından sonuncusu ise Urartulardır. Doğu Anadolu’da Van Gölü çevresinde kurulmuşlardır. Başkentleri Tuşpa’dır. Merkezde krallar, taşrada valiler yönetimi üstlenmiştir. Bu yönüyle Federasyonla yönetilmişlerdir.
Bölgenin özelliğinden dolayı tarım, hayvancılık, taş işlemeciliği ve madencilikle uğraşmışlardır.
Urartular, tabiat varlıklarına tapmışlardır. En önemli kralları Haldi‘dir. Krallara ait ev ve oda biçiminde mezarlar yapmışlardır. Öldükten sonra yaşama inanmışlar ve mezarlarına çeşitli eşyalar koymuşlardır.
Urartuların mezarlarını oda biçiminde düzenlemeleri ve içine eşyalar koymaları ahiret inancının olduğunu gösterir.Urartulara ait sulama kanalları ve Van kalesindeki kaya kabartmaları Urartuların mimaride geliştiğini gösterir. Urartular, çivi yazısı ve hiyeroglif yazısını kullanmıştır.